Vijfkrachtenmodel van Porter

Het vijfkrachtenmodel van Porter is een instrument, aan de hand waarvan de volledige bedrijfstak (zie externe analyse), waarin het bedrijf zich bevind, kan worden geanalyseerd. Er wordt een onderverdeling gemaakt in verschillende bedrijfstakgroepen. per groep kan gekeken worden in welke mate zij invloed hebben op het bedrijf.

Deze groepen zijn:

Vijfkrachtenmodel - Huidige concurrenten

Belangrijk is om te kijken naar de huidige concurrenten van een bedrijf. Vragen die in ieder geval beantwoord moeten worden zijn:

Hoeveel concurrenten zijn er in het werkgebied van het eigen bedrijf?
Is de bedrijfsgrootte ongeveer gelijk, of is er sprake van enkele marktleiders?
Is er sprake van een hevige concurrentiestrijd op prijs, op communicatie, of op ...?
welke missie, visie en strategie hanteren de voornaamste concurrenten?
is verschil in het geleverde product (homogeniteit of diversificatie)?
Zitten er veel risico's aan productie of levering?
Zijn er hoge uitstapdrempels?

Vijfkrachtenmodel - Substituten

Door substituten of complementaire goederen kan de vraag naar een product veranderen. Belangrijk is om in te kaart te brengen of een product een substituut is of een complementair goed.

Voorbeeld

Particulieren die vroeger een laptop kochten om thuis wat te internetten en een filmpje te kijken, kunnen nu kiezen voor het substituut tablet PC.
Voor ondernemers wordt het, met behulp van de tablet PC, steeds eenvoudiger om een presentatie te geven. Zij gebruiken hun huidige PC intensiever en gebruiken de tablet PC als complementair goed om de presentatie te kunnen houden.

Vragen die in ieder geval beantwoord moeten worden zijn:

is er sprake van een substitutiegoederen of complementaire goederen?
hoe groot zijn de effecten op de producten van het eigen bedrijf?
Kunnen eventuele substituten omgezet worden in complementaire goederen?

Vijfkrachtenmodel - Nieuwe concurrenten

Hierbij is het belangrijk om te kijken naar het gemak waarmee nieuwe toetreders kunnen beginnen met de verkoop of productie van eenzelfde product. Belangrijk vragen die beantwoord moeten worden zijn:

Moeten er veel kosten gemaakt worden om te beginnen?
Is er veel kennis nodig om te beginnen?
Zijn er bedrijven die iets anders produceren, maar eenvoudig over kunnen stappen?
Is er voldoende vraag om te voldoen aan het aanbod, inclusief de nieuwe toetreders?

Vijfkrachtenmodel - Leveranciers

Hoewel dit voor verkopers van diensten vaak minder belangrijk is, is het voor verkopers van producten des te belangerijker. De macht van de leverancier bepaalt vaak voor een groot deel de prijs van het verkochte product. Belangrijke vragen die beantwoord moeten worden zijn:

In welke mate is elke leverancier afhankelijk van het eigen bedrijf?
In welke mate is het eigen bedrijf afhankelijk van elke leverancier?
Kan eenvoudig overgestapt worden naar een andere leverancier?
Is er sprake van een collectief koopcontract bij afnemers of leveranciers?

Vijfkrachtenmodel - Afnemers

Elk bedrijf heeft te maken met afnemers. Bij deze kracht dient gekeken worden naar de macht die de afnemer heeft op het eigen bedrijf. De volgende vragen dienen onder andere beantwoord te worden:

Nemen alle afnemers ongeveer evenveel af, of is er sprake van key-accounts?
In welke mate is elke afnemer afhankelijk van het eigen bedrijf?
In welke mate is het eigen bedrijf afhankelijk van elke afnemer?
Kan eenvoudig overgestapt worden naar een andere leverancier?
Is er sprake van een collectief koopcontract bij afnemers of leveranciers?

Vijfkrachtenmodel - resultaat

Zelf vind ik het altijd prettig om de conclusie op het vijfkrachtenmodel van Porter uit te voeren zoals in onderstaande afbeelding. Door een aantal factoren te noemen die relevant zijn gebleken en hier vervolgens een mate van bedrijfsattractiviteit aan te koppelen, kan bepaald worden of er een algemeen positief of negatief beeld is.
LET OP dit is slechts indicatief.
vijfkrachtenmodel van Porter - conslusie